Thị trường 2014

Cuộc chơi bắt đầu !

2013 mình bước vào Đại học Kinh tế Tp.HCM.

Giữa 2014, mình chọn Chuyên ngành Chứng khoán.

Trong năm đầu này, ấn tượng của mình về thị trường không nhiều. Dưới đây là 5 sự kiện chính làm mình nhớ nhất:

  1. Giàn khoan HD981

  2. Giá dầu giảm từ 110$ -> 45$.

  3. Thông tư 36

  4. Quỹ ETF nội đầu tiên E1VFMVN30 mô phỏng chỉ số VN30.

  5. Bắt đầu câu chuyện nâng hạng.

Vì đây là năm khởi đầu nên kinh nghiệm thực tế của mình khá ít ỏi.

Vì vậy, mình sẽ giải thích một số chỉ báo, cách phân tích và tư duy giao dịch của bản thân để bạn đọc nhiều thêm về cách phân tích dữ liệu trong các năm sau.

  • Mục tổng kết cuối cũng trong chuỗi bài viết này sẽ là những kinh nghiệm thực chiến vô cùng quý báu dành cho mọi nđt.

Bắt đầu thôi !

Bối cảnh thị trường chung

Cả thị trường giảm đó, nhưng chỉ cần nhóm tứ trụ tăng nhẹ là index xanh ngay -> hiện tượng ''xanh vỏ đỏ lòng''.

“Tứ trụ” BVH, MSN, VIC, VNM hỗ trợ VN-Index tăng điểm.

Số 1: Vượt vùng tích lũy cuối 2013

Chỉ số đã vượt một vùng tích lũy lớn rất đẹp:

  • Tích lũy biên độ quanh 10%

  • Biến động thu hẹp dần.

  • Tích lũy trên 6 tháng.

  • Đóng nến tuần vượt kháng cự thuyết phục.

  • Lực mua áp đảo với những phiên tăng giá bỏ rơi đầu năm.

Số 2: Giao dịch buồn tẻ, giá trị giao dịch biến động mạnh như trên hình.

Vốn hóa thị trường chỉ quanh 40-60 tỷ USD

Hình thành câu nói nổi tiếng:

  • ''Vol tăng, giá tăng''

  • Thay đổi về lượng -> thay đổi về chất

Số 3: Các mã dầu khí chiếm trọng số lớn

  • GAS tăng 90% từ đầu năm -> chỉ số tăng 50 điểm

  • Nếu loại GAS thì VNINDEX chỉ 580 điểm so với đỉnh 636 điểm.

Số 4: Các chỉ tiêu vĩ mô

Một số chỉ tiêu vĩ mô quanh đỉnh 2014.

Sự kiện và các cổ phiếu

Số 1: Giàn khoan HD981

Đây là thời điểm giữa năm 2014.

Sau đây là tóm tắt sự kiện và diễn biến của chỉ số VNINDEX

Chi tiết tại đây: Toàn cảnh 75 ngày Trung Quốc gây hấn trên Biển Đông (báo Zing).

Số 2: Giá dầu giảm từ 110$ -> 45$.

Vì sao giá dầu giảm MẠNH ?

Nguyên nhân chính đến từ DẦU ĐÁ PHIẾN.

  1. Ở đỉnh, chuyên gia hô hào lên 200-300 đô/ thùng (tương tự bất ổn Nga - Uk 2022).

  2. Mỹ từ nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới trở thành nhà khai thác, xuất khẩu lớn.

  3. OPEC bán dầu ồ ạt để ngăn dầu đá phiến của Mỹ.

  4. Kinh tế toàn cầu suy thoái do nhu cầu từ Trung Quốc giảm.

  5. Crimea sáp nhập vào Liên bang Nga -> Nga bị EU áp trừng phạt tháng tháng 6.

Giá dầu giảm là bình thường; nhưng giảm mạnh thì tin tức, lực bán cũng rất mạnh.

Tại Việt Nam:

  • Xăng dầu chiếm tới 40% - 50% chi phí sản xuất, 10-15% chi phí giá thành sản phẩm hàng hóa.

  • Ngân sách VN bị hụt thu từ khoản xăng dầu, nhưng đổi lại toàn nền kinh tế lại được kích cầu, sản xuất tốt hơn.

  • Cổ phiếu dầu khí chiếm tỷ trọng lớn nên VNIDNEX giảm.

Bức hình nổi bật thời điểm đó

Tổ chức Hồi giao tự xưng IS

Ngày 29-6 -2014, Nhà nước Hồi giáo (IS) và tuyên bố thành lập một “Vương quốc Hồi giáo” (caliphate) trên các vùng lãnh thổ của chúng ở Iraq và Syria.

  1. Đây cũng là thời điểm trigger Giá dầu bắt đầu chuối giảm điểm của mình.

  2. Vào 08/8, Mỹ tiến hành chiến dịch không kích chống lại IS tại Iraq Đây là thời điểm giá dầu chính thức phá vỡ hỗ trợ trên 100$

Số 3: Thông tư 36

Ngày 20/11/2014, Thông tư 36/2014/TT-NHNN (Thông tư 36) quy định giới hạn cho vay và tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Quy định sẽ khắt khe hơn bắt buộc các tổ chức tín dụng phải tuân thủ, có hiệu lực từ ngày 01/02/2015.

Thông tư 36 là làm minh bạch dòng tiền chảy vào chứng khoán và gỡ vướng trong các xử lý về sở hữu chéo.

  • Mỗi CTCK chỉ được cho vay margin tối đa 5% tổng lượng cổ phiếu.

  • Tổ chức tín dụng có nợ xấu dưới 3% mới được cho vay.

  • Ngân hàng thương mại (NHTM) chỉ được mua, nắm giữ cổ phần tối đa của 2 TCTD khác

Ngoài ra, cũng trong tháng 11/2014, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 78 trong đó có quy định từ năm 2015 sẽ không phát hành trái phiếu kỳ hạn dưới 5 năm.

NĐT bán ròng trái phiếu mạnh và nhiều hoạt động cơ cấu tài sản, nguồn vốn khiến thị trường giảm sâu cùng với tác động giảm của giá dầu.

Số 4: Quỹ ETF nội đầu tiên E1VFMVN30 mô phỏng chỉ số VN30

  • 04/07/2014: sự ra đời của Quỹ E1VFMVN30.

  • 06/10/2014 quỹ chính thức giao dịch với quy mô ban đầu 202 tỷ đồng.

  • Nhà đầu tư nước ngoài gián tiếp đầu tư vào các cổ phiếu đã hết room thông qua quỹ này.

Số 5: Câu chuyện nâng hạng, thoái vốn

Quyết tâm đẩy mạnh tiến trình cổ phần hóa 432 doanh nghiệp nhà nước được hiện thực bằng Nghị quyết Nghị quyết 15/NQ-CP và Quyết định 51/2014/QĐ-TTg với những giải pháp cụ thể và đột phá.

-> Tiềm năng cho sóng 2016-2018

Từ 5/10 - 06/11/2015 thì VNI-Index tăng từ 570-610 (8%) chủ yếu do ''game thoái vốn'' của VNM (33%); BMP (20%); FPT (20%)...

Bắt đầu triển khai các bước nhằm nâng hạng cho thị trường chứng khoán Việt Nam từ Cận biên (frontier market) lên thành thị trường mới nổi (emerging market) của chỉ số MSCI.

Hệ thống Gs.Lab trong 2014

1. Đếm phiên phân phối

Cách mà mình đếm các phiên phân phối được cập nhật và cải thiện rất nhiều so với nguyên gốc của William O'Neil.

Bản chất của các phương pháp đều đến từ xác xuất thống kê nhắm hướng tới mục đích bảo vệ tài sản và sinh lời bền vững trong dài hạn.

Một vài cải tiến được mình sử dụng có thể kể đến như:

  • Phiên phân phối mạnh sẽ tính là 2 phiên phân phối. Ví dụ giảm 3% sẽ tính thành 2 phiên

  • Thị trường tăng 15% so với đáy mới bắt đầu đếm phân phối

  • Break cản 6 tháng thì tăng từ 10-12% mới đếm phân phối..

Biểu đồ đã được lược bớt các chỉ báo để tiện theo dõi hơn.

Định giá P/E, P/B VNINDEX

Số liệu đồ thị PE của Fireant, Fiintrade... chỉ dùng để tham khảo, áp dụng thực tế không chính xác.

Ví dụ:

  • Tới cuối tháng 3/2021 mới có BCTC kiểm toán quý 4/2020 => tới cuối tháng 3.2021 dữ liệu PE thị trường thay đổi.

  • Nhưng các bên lại ''chỉnh'' đồ thị thành 04/01/2021 làm sai sót khi backtest.

  • Tương tự, ngày 04/01/2020 khi chưa có BCTC thì không thể VNindex tăng 1.5% mà PE lại giảm ~5%.

  • Các ngày đầu tháng 1, t4, t7, t10 thay đổi tương tự trong khi ''thực tế'' phải chờ thêm 1 tháng mới có số liệu chuẩn.

Tương tự, các chỉ báo khác dựa trên EPS áp dụng thực tế sai sót rất lớn.

2. Định giá chuẩn

90-95% các chuyên gia ngoài kia đều định giá thị trường theo P/E, P/B.

Tuy nhiên:

  • P/E lại phụ thuộc, tham chiếu theo lãi suất, tỷ giá,... nên khá chậm.

  • P/B phụ thuộc nhiều vào các cổ phiếu lớn như VIC, MSN, VCB,... - những cổ phiếu mà vốn rất khó để có thể ''định giá theo sổ sách''.

Vậy định giá của Gs.Lab là gì ?

Đó chính là biểu đồ ''Lợi suất trái phiếu chính phủ'' bởi:

  • Trái phiếu chính phủ, lợi suất trái phiếu chính phủ là tài sản ''an toàn nhất'', ''phi rủi ro''.

  • Nó dung hòa được 2 yếu tố lãi suất, tỷ giá của NHTW (Smart money số 2)

  • Thị trường trái phiếu rất lớn, thông tin khả năng cao đều đã được ''phản ánh vào giá''

Trên thế giới đa phần đều tracking theo chỉ báo sớm này.

Biểu đồ tương quan VNINDEX và lợi suất trái phiếu chính phủ 1 năm.

  • Lợi suất trái phiếu chính phủ 1 năm nhạy hơn 2 năm, 5 năm và 10, 20 năm.

  • Lợi suất trái phiếu chính phủ giảm -> Lãi suất giảm -> Tốt cho chứng khoán.

  • Chứng khoán phản ánh trước nền kinh tế => theo dõi Yield 1 năm là nhạy nhất.

  1. Yield tạo đáy quanh mốc 4% và sau đó tăng mạnh, tương ứng với sự kiện Thông tư 36 và VNI giảm mạnh

  2. Yield giảm nhịp số 3 nhưng VNI không còn lực tăng tiếp -> khả năng Y đã vào nhịp giảm cuối, giá Dầu cũng bắt đầu dowtrend.

  3. Yield tiếp đó giảm tới giữa tháng 9 thì dừng -> VNI đạt đỉnh

  4. Tiếp đó đến đầu tháng 5, Yield dừng giảm và xuất hiện sự kiện HD-981 nên VNI giảm mạnh.

  5. GĐ đầu 2014, VNI tăng do Yield giảm mạnh.

3. VNindex và chứng khoán thế giới

Không có nhiều tương quan với chứng khoán thế giới do thị trường còn nhỏ và trọng số của các Blue chip còn quá lớn.

  • S&P 500 đại diện cho top 500 công ty trên TTCk Mỹ.

  • Shanghai Composite đại diện cho chứng khoán Trung Quốc.

4. VNINDEX và DXY

DXY là chỉ số sức mạnh của đồng đô la Mỹ.

Trường hợp 1: DXY tăng do lạm phát, lãi suất tăng

-> Tỷ giá VND/USD tăng, lãi suất áp lực tăng.

-> Cực xấu cho chứng khoán và ngược lại.

Trường hợp 2: DXY tăng do ''nội tại'' của chứng khoán Mỹ tốt lên

  • Giai đoạn đầu: Tỷ giá tăng, các TTCK toàn cầu điều chỉnh

  • Giai đoạn giữa: NĐT Mỹ đem đồng USD mạnh đi đầu tư toàn cầu, TTCK tăng

  • Giai đoạn cuối: DXY tạo đỉnh và giảm, TTCK toàn cầu giảm chung.

Chi tiết thì qua các năm sau từ 2015-> 2023 chúng ta cũng theo dõi nhé.

Như vậy, VNIndex sẽ bắt đầu Thị trường 2015 bằng câu chuyện DXY tăng giá.

5. Dòng dẫn dắt

Đây là nhóm cổ phiếu mang trong mình ý chí của Smart money, có nền tảng cơ bản vững chắc và là những cổ phiếu tiên phong dẫn dắt toàn bộ thị trường.

  • VNINDEX muốn tăng luôn bắt đầu bằng những cổ phiếu dẫn sóng.

  • Những cổ phiếu này ''mạnh hơn'' và thường có media, đám đông nhắc đến.

  • Chúng chính là động lực cho toàn thị trường.

Chi tiết tại bài viết kế tiếp.

Tổng kết 2014

Các kết luận dưới đây sẽ được mình review lại trong các năm tiếp theo 👍

Số 1: Hệ thống là chỉ báo đáng tin cậy

  • VNINdex tạo đáy sớm và ngay cả khi sự kiện trở nên căng thẳng thì mức điều chỉnh giảm cũng không nhiều.

  • Kết thúc sự kiện Biển Đông thì chỉ số đã tăng hơn 10%.

Hệ thống Gs.Lab hoạt động khá tốt với kết quả:

Nhịp 1Nhịp 2Nhịp 3

Thời gian

Đầu năm -> tháng 4

Giữa t5 -> Giữa t9

Cuối t12

Điểm mua Phục hồi

(Mua break)

520

530

Điểm mua FTD

520

520

540

Điểm bán MA20

600

600

Năm 2015

Lợi nhuận

15.4%

15.4%

?

Rủi ro

0

0

?

Số 2: Thị trường tăng trong nghi ngờ

Quả thực trong giai đoạn chỉ số VNINDEX tạo đáy quanh 520-540 và liên tục đi lên trong khi tin tức xấu về biển Đông vẫn còn; bạo loạn đập phá; an ninh quốc gia luôn sẵn sàng... thì hành động mua mới quá rủi ro.

Đó là còn chưa kể sau khi sự kiện đi qua thì để lại nhiều hậu quả như đền bù cho các doanh nghiệp FDI, niềm tin đầu tư nước ngoài,... còn rất khó đoán đinh.

Nhưng thị trường luôn có cách đi riêng của nó.

Số 2: Vùng đáy thì thanh khoản kém, vùng đỉnh thì thanh khoản cao

Nếu để ý thì bạn sẽ thấy, vùng đỉnh có giá trị giao dịch khớp lệnh gấp đôi vùng đáy.

Đây là 1 mẹo khá thú vị khi hầu như không có ai nhận ra !

Số 4: Thị trường luôn tích lũy một vùng sau đó mới giảm

Một vùng được xem như một nền giá.

Chúng ra không thể biết trước rằng đâu là vùng tích lũy và đâu là vùng phân phối.

Nền giá của chỉ số VNIDNEX được Gs.Lab tính toán dựa trên các phiên phân phối.

Không phải cứ có phiên phân phối là thị trường giảm mà cần xem xét kỹ dòng dẫn dắt.

Nếu chỉ số gãy MA20 và đồng thời vi phạm nền giá trước đó thì cần quản trị ngay lập tức.

Số 5: Thiên can địa chi khá đúng

#thien-can-dia-chi

  1. “Mộc” trên “Hỏa” khiến cho năm Ngọ sẽ là năm đầy khói lửa; mọi người đôi lúc hợp tác, đôi lúc lại nổi loạn -> Đúng là cổ phiếu dầu khí 6 tháng đầu năm lên mạnh, cuối năm thì giảm cũng gãy hết luôn.

  2. Con người sẽ có nhiều cảm xúc hơn nhưng không nên ra roi quất ngựa. Ngựa gỗ thì không chạy được -> Thị trường tích lũy, chưa phá đỉnh được

  3. Cuối năm lại là Âm Hỏa nên dự báo sẽ có sóng to gió lớn, nhiều tình huống bất ngờ.

Last updated