Đặc khu

Đặc khu kinh tế ( Special Economy Zone)

Đặc khu, tức là nơi mà mọi quy định, luật, thuế, chi phí thông thường đều được giảm và đơn giản hóa với mục đích thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến.

Một loạt chính sách ưu đãi về tiền tệ ngân hàng, đất đai, giao thông, thuế suất sẽ được áp dụng ở các đặc khu.

Thậm chí, Bộ Kế hoạch và Đầu tư còn đề xuất có thể sẽ cho phép thiết lập thể chế tiền tệ, ngân hàng riêng, được phép lưu thông ngoại tệ bên trong đặc khu.

Nói tóm lại:

Đặc khu kinh tế là nơi mà mọi doanh nghiệp trong và ngoài nước sẽ được tạo điều kiện tốt nhất để đầu tư kinh doanh.

Tất nhiên vẫn là lãnh thổ của Việt Nam và phải đặt dưới sự kiểm soát của Việt Nam.

Nếu có mâu thuẫn gì về kinh tế giữa các công ty với nhau có thể lôi ra tòa án quốc tế nhưng về vấn đề xã hội thì vẫn dưới luật của Việt Nam.

Còn chuyện đặc khu cho người nước ngoài (TQ) vào rồi đồng hóa, quân sự hóa này nọ thì mình không nói.

Lợi ích

Đầu tiên là về cơ sở hạ tầng

Với hơn 1.5 triệu tỉ đầu tư vào các dự án cảng biển, sân bay, đường cao tốc, hệ thống giao thông ở những vùng này nói chung và các khu vực lân cận nói riêng sẽ được hiện đại hóa, mở thêm đường giao thông với quốc tế.

Chưa kể,việc bơm rất nhiều tiền đầu tư sẽ tạo công việc cho ngành xây dựng, vận tải,..vv và “tăng GDP”.

Nếu đúng như dự kiến, 1.57 triệu tỉ VND, khoảng 69 tỉ USD sẽ được đổ vào thị trường trong thập kỉ tới, làm GDP “tăng” thêm vài % mỗi năm.

Tất nhiên đấy chỉ là cái lợi trước mắt.

Link báo Tuổi trẻ 2018: 3 đặc khu cần tới 1,57 triệu tỉ đồng

Việt Nam hiện đang quy hoạch 3 đặc khu: Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.

Theo như bản nháp quy hoạch, ngoài những dự án khổng lồ về cơ sở hạ tầng là những dự án BĐS cao cấp, khu đô thị, resort, casino và trong giai đoạn 2026-2030 sẽ là những dự án về công nghệ cao.

Trong đó, Phú Quốc đã nổi lên từ nhiều năm nay là 1 điểm thu hút đầu tư lớn trong và ngoài nước với hàng chục dự án bất động sản cao cấp

Phú Quốc được “quy hoạch” là đặc khu giàu nhất !

Cụ thể, theo tính toán của bộ KHĐT:

Tổng 3 lại là:

  • 39 tỉ USD cho doanh nghiệp trong và ngoài nước.

  • 9.5 tỉ USD cho nhà nước trong 1 thập kỷ.

Con số đó nghe lớn không?

GDP của Việt Nam năm 2017 là 220 tỉ USD, tức là 3 đặc khu đóng góp khoảng 4 tỉ USD/năm trong 10 năm tới và có thể nhiều hơn sau đó,

Dù thế, con số này khá nhỏ nếu so sánh với 1 số cty như Samsung Việt Nam có doanh thu là ….65.1 tỉ USD năm 2017;

9.5 tỉ USD trong 10 năm cx tương đương với …hơn 2 năm đóng ngân sách của Tập đoàn Dầu khí PVN.

Tất nhiên, nói thế thì hơi quá. Quan trọng là quá trình đầu tư sẽ để lại cơ sở hạ tầng tốt và nền tảng vững chắc để các vùng phát triển lâu dài, chứ Samsung sớm muộn gì cũng chia tay Việt Nam, và tài nguyên dầu khí cũng sớm cạn kiệt (cái nào xảy ra trước thì mình ko biết).

Tác hại tiềm ẩn

Doanh nghiệp ảo.

Một trong những bất cập của đặc khu là việc các doanh nghiệp trong nước đến đăng ký trụ sở “ma’ ở đó để tận dụng ưu đãi về thuế.

Một ví dụ là ở Ấn Độ: Link

  • Năm 2007, chính phủ Ấn Độ phát hiện hơn 80 trường hợp lạm dụng các ưu đãi của SEZ kiểu này.

Hệ thống thuế của Việt Nam còn chưa hoàn thiện và nhiều kẽ hở nên nếu ko có biện pháp, tình trạng doanh nghiệp trốn thuế sẽ trở nên khó kiểm soát hơn. Ấn Độ cũng là quốc gia bị lôi ra soi mỗi khi người ta bàn đến thất bại của đặc khu kinh tế.

Nợ

Với khoản đầu tư hơn 1.57 triệu tỉ, có thể còn nhiều hơn, các đặc khu này sẽ trở thành 1 gánh nặng với ngân sách quốc gia nếu ko được như kỳ vọng. Theo Bộ Tài chính, nguồn vốn trong nước sẽ chiếm phần lớn trong tổng số vốn đầu tư. Ngân sách thì đang ko hề dư dả tẹo nào.

Từ năm 2012-2016, mức bội chi luôn ở trên 5% GDP- mức trần mà quốc hội cho phép, bất chấp việc GDP vẫn tăng mạnh. Nguyên nhân là vì ngân sách của chúng ta phụ thuộc rất nhiều vào các cty nhà nước, nhất là PVN, mà giá dầu thô thì vẫn lẹt đẹt ( tính đến 2016), dẫn tới sụt giảm nguồn thu.

  • Hệ thống thuế còn nhiều kẽ hở dẫn tới doanh nghiệp trong nước lách thuế trên diện rộng.

  • Xuất khẩu tăng trưởng mạnh nhưng doanh nghiệp FDI chiếm hơn 70% giá trị, mà doanh nghiệp FDI còn dc nhiều ưu đãi về thuế hơn.

Thế nên, đầu tư chục tỉ USD vào các đặc khu này là 1 canh bạc được ăn cả, ngã về không.

Được thì nhà nước thu lợi lớn từ việc cho thuê đất và phí các loại, không được thì….

Hạ tầng, môi trường

Định hướng các đặc khu này là phát triển dịch vụ, thương mại, du lịch, công nghệ cao.

  • Hệ thống xử lí rác, xử lí nước thải phải đủ sức để tiếp nhận số lượng dân cư và khách du lịch tăng đột biến. Hiện, Phú Quốc có vô số khách sạn, resort nhưng chỉ có 2 bãi tập kết rác và 1 nhà máy rác. Nhà máy chạy thử nghiệm tháng 8 năm ngoái và đã ngừng hoạt động từ….cuối tháng 10.

  • Chưa thấy một dự án công nghệ cao nào thật sự thành hình thành dạng. Nếu muốn đầu tư vào cả công nghệ cao thì đòi hỏi phải có tầm nhìn rất dài vì như Vân Đồn đến tận giai đoạn 2026-2030 mới tập trung phát triển lĩnh vực này.

Quốc gia nào sẽ chiếm ƯU THẾ

Mỹ

Mỹ chưa bao giờ có đầu tư gì đáng kể ở Việt Nam.

Hơn 70% FDI của Mỹ là vào các quốc gia phát triển. Châu Á chỉ chiếm 15% FDI của Mỹ năm 2015, chủ yếu vào Nhật, Singapore, Hàn, Trung Quốc. Rất khó để các công ty Mỹ trở thành nhà đầu tư chính ở các đặc khu của Việt Nam.

Tùy tổng thống.

  • Trump thì American First

  • Biden thì hơi ''yếu''.

Hàn Quốc và Nhật

Đay là nhà đầu tư lớn thứ nhất và nhì tại Việt Nam.

Ngay ở thời điểm hiện tại, nhiều công ty của họ đang hợp tác với chúng ta về các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng.

Việc Hàn, Nhật là những nhà đầu tư lớn nhất là có cơ sở.

Trung Quốc

Tuy vậy, nếu muốn, Trung Quốc có thể đánh bật tất cả các quốc gia trên để trở thành thế lực lớn nhất.

Trung Quốc có rất nhiều tiền, đúng nhưng chưa đủ.

Họ có khả năng HUY ĐỘNG tiền vì mục đích chính trị rất nhanh.

Nếu chính phủ các nước Mỹ Nhật Hàn muốn chi cái gì to to 1 tí, họ phải họp quốc hội tranh luận, chửi bớt nhau chán chê. Còn chính quyền Trung Quốc thì luôn đồng chí hướng với ước mơ đưa Trung Quốc trở thành siêu cường. Họ sẵn sàng ném vài tỉ USD cho doanh nghiệp nhà nước lẫn tư nhân đi đầu tư như ném 1 bao rác.

“Một vành đai, một con đường”

Chủ tịch TQ Tập Cận Bình có ước mơ “Một vành đai, một con đường”:

  • Một siêu dự án nghìn tỉ USD nhằm kết nối Á-Âu-Phi thông qua mạng lưới giao thông và vận tải khổng lồ, sử dụng đường, cảng, đường sắt, sân bay, mạng lưới điện xuyên quốc gia, cáp quang…vv như các bạn thấy trong hình.

  • Tất nhiên, Trung Quốc muốn họ phải nắm những vị trí thiết yếu nhất của mạng lưới này.

Ti tỉ câu chuyện người Trung Quốc đầu tư, mua nhà, mang nhân công sang các nước trong khu vực như Mã, Sing, Indo, Lào, Thái Lan...

Như vậy, TQ chắc chắn sẽ nhảy vào các đặc khu kinh tế của Việt Nam vì họ có tiền và có tham vọng chính trị.

Tất nhiên chúng ta có thể từ chối.

Như cô gái từ chối lời tỏ tình của gã trọc phú, dù chắc chắn gã sẽ không bỏ cuộc.

Khác với Úc, Việt Nam có TRANH CHẤP lãnh thổ với Trung Quốc.

Đó là lí do vì sao chúng ta luôn đề phòng với mọi dự án đầu tư của họ dù họ là đối tác thương mại lớn nhất.

Để các đặc khu hoạt động hiệu quả mà không ảnh hưởng đến chủ quyền, cần có một hệ thống pháp lí rõ ràng, minh bạch và kiên quyết với các doanh nghiệp nước ngoài có động cơ chính trị. Ngắn gọn lại là thế.

Việt Nam phải cẩn thận hơn với TQ vì có tranh chấp lãnh thổ.

Quy hoạch các đặc khu vẫn quanh quẩn chủ yếu quanh BĐS chứ chưa thật sự có gì 4.0 , mong là vài năm nữa sẽ được thấy.

Last updated